Transformacja kultury organizacyjnej od podszewki

W przeciwieństwie do opisu zachowania pojedynczego człowieka, o którym możemy powiedzieć, że brakuje mu kultury, gdy to, co robi, odbiega od naszych standardów dobrego wychowania, o organizacji już tak nie powiemy. Każda organizacja ma jakąś kulturę, a ta kultura albo wspiera firmę w realizacji założonych celów biznesowych, albo nie. Z tego, jaka jest właściwie kultura organizacji, kadra zarządzająca i pracownicy często nie zdają sobie sprawy, ale też na co dzień raczej o tym nie myślą.

Doświadczają jej poprzez uczestnictwo w codziennym życiu organizacji i obserwację poszczególnych zdarzeń, reakcji, zachowań, sposobów postępowania, obowiązujących zasad i procedur czy różnorakich symboli, bez świadomości, że właśnie to wszystko składa się na zjawisko kultury organizacyjnej. A ponieważ są to w wielu przypadkach działania nieświadome, kultura organizacji bywa dziełem przypadku. Jak podaje za E.G. Flamholtz i Y. Randle Maria Mycielska: „Aż 46% EBIT może
zależeć od kultury”1.

Kultura zjada strategię na śniadanie

Peter Drucker, ekspert zarządzania i badacz procesów organizacyjnych, właśnie w taki sposób określa znaczenie kultury organizacyjnej w procesie budowania przewagi konkurencyjnej. Możemy mieć precyzyjnie przemyślaną i opracowaną strategię, ale to ludzie będą ją ostatecznie realizować, a na zaangażowanie ludzi w realizację strategii firmy kluczowy wpływ ma właśnie kultura. 

O tym, jaką wagę dla firmy może mieć kultura, przekonaliśmy się namacalnie w ostatnim czasie bardziej niż kiedykolwiek. W pierwszym roku ogólnoświatowego kryzysu związanego z pandemią wiele firm upadło, a jeszcze więcej poniosło ogromne straty i z trudem utrzymało się na powierzchni. Były jednak też takie przedsiębiorstwa, które z trudną sytuacją poradziły sobie nieco lepiej. Badacze natychmiast zaczęli zadawać sobie pytanie, co spowodowało, że niektóre organizacje mimo ciężkich okoliczności zdołały wyjść z sytuacji obronną ręką, a inne nie. Pandemia potwierdziła tylko, że firmy działają dziś w otoczeniu określanym mianem VUCA, 
czyli w świecie zmiennym, niepewnym, złożonym i niejednoznacznym. Jak pisze w swoim podręczniku zarządzania kulturą firmy Maria Mycielska, zmienia się nie tylko otoczenie, lecz także potrzeby ludzi tworzących organizacje. Między innymi autorka

Praktycznego podręcznika zarządzania kulturą firmy2 uważa, że jednym z kluczowych czynników wyróżniających „silniejsze” firmy jest mocna, budowana na co dzień świadomie kultura organizacyjna – kultura, która jednoczy ludzi wokół wspólnego celu, wyznacza jasne i zrozumiałe standardy oraz pielęgnuje konkretne, wspólne wszystkim członkom firmy wartości. Kultura oparta na wzajemnym zaufaniu, zaangażowaniu i lojalności. Kultura szacunku, która w trudnych chwilach nie traci z oczu standardów jakośc...