Statystyki zdrowia psychicznego pokazują nam dzisiaj skalę zjawiska. U ich źródeł leży wiele czynników, ale niewątpliwie najważniejszą grupą są indywidualne uwarunkowania jednostki – jej zdrowie fizyczne oraz predyspozycje, które w określonych sytuacjach i okolicznościach, mogą prowadzić do kryzysu, nagłego spadku efektywności lub nawet śmierci pracownika. Dotyczy to w równym stopniu pracowników, liderów, jak i specjalistów HR. Zdrowie psychiczne nie działa na zasadzie wyjątków i nie chroni żadnej roli czy poziomu zarządzania. Zagrożeniom w obszarze zdrowia psychicznemu podlegają wszyscy w różnym stopniu.
Drugą grupą uwarunkowań, które oddziałują na zdrowie psychiczne i zasoby jednostki (potrzebne do nawigowania wyzwaniami dnia codziennego), są czynniki powiązane z tym, co dzieje się w bliższym i dalszym otoczeniu danego człowieka. Znajomi, rodzina, atmosfera i relacje w pracy, rodzaj wykonywanych zadań, współpracownicy, wojna w Ukrainie, a historycznie również pandemia. To oczywiście niektóre z nich i w dalszej części artykułu opiszę je bardziej szczegółowo.
Warto podkreślić, że w rzeczywistości organizacyjnej lider ma wpływ na pewne grupy czynników zewnętrznych, ale nie na wszystkie. Jego zadaniem jest jednak zarządzić sytuacją nagłego spadku efektywności pracownika i doprowadzić do sytuacji, w której będzie zachowana ciągłość procesów i zadań. Jednak biorąc pod uwagę sytuację na rynku (globalnym, lokalnym), nieustanne zmiany wprowadzane w organizacjach, redukcje zatrudnienia, silną presję na wyniki, wysokie tempo pracy oraz zarządzanie wielopokoleniowymi zespołami, bardzo często aspekt mental health jest spychany na margines. I to nie dlatego, że nie jest ważny, ale dlatego, że brakuje na niego pojemności – mentalnej, emocjonalnej i czasowej. A jest to obszar merytoryczny, w którym z pewnością trzeba nauczyć się nie tylko poruszać, ale również podejmować trafne decyzje, dbać o granice, prowadzić oraz stosować określony sposób komunikacji.
Tocząc dyskusję na temat ryzyka mental health i ich związku z efektywnością biznesową, warto powiedzieć, że jest to temat, który potrzebuje być profesjonalnie zaopiekowany już dziś, ponieważ obecnie częściej niż co czwarty Polak boryka się z jakimś problemem natury psychicznej [1].
Ważne
Analizy sugerują, że przed osiągnięciem wieku 75 lat połowa ludzkiej populacji będzie cierpiała przynajmniej na jedno zaburzenie zdrowia psychicznego. Najczęściej wymienia się tu depresję, alkoholizm, fobie oraz stres pourazowy [2].
Warto podkreślić, że już dziś zabur...