Jak przygotować środowisko szkolne do pracy z uczniem z wadą słuchu?
Dobrze zorganizowana przestrzeń klasowa to absolutny wymóg przy nauczaniu dzieci z wadą słuchu. Dla ucznia, który korzysta z aparatów słuchowych lub implantów ślimakowych, standardowe rozwiązania bywają akustycznym koszmarem. Urządzenia wspomagające słyszenie wzmacniają bowiem wszystkie dźwięki – nie tylko głos nauczyciela, lecz także szuranie krzeseł, szept kolegów czy hałas dobiegający z korytarza.
W tym wypadku głównym wyzwaniem dla szkoły jest redukcja hałasu i pogłosu. Kiedy panele akustyczne są za dużym wydatkiem dla placówki, można zastosować filcowe podkładki pod nogi krzeseł i ławek, które zmniejszają hałas wynikający z przesuwania mebli.
Dodatkowo należy mieć na uwadze, że uczeń z wadą słuchu często wspomaga się czytaniem z ruchu warg. By było to możliwe, twarz nauczyciela powinna być zawsze dobrze oświetlona. Należy unikać sytuacji, w których pedagog prowadzi lekcje tyłem do dziecka, lub znajduje się w słabo widocznym miejscu.
Usadzenie ucznia w klasie to strategiczna decyzja. Optymalne miejsce znajduje się w drugiej lub trzeciej ławce, najlepiej w środkowym rzędzie.
Jak komunikować się z uczniem głuchym lub słabosłyszącym?
Efektywna komunikacja wymaga zmiany pewnych nawyków. Wielu nauczycieli intuicyjnie podnosi głos, gdy mówi do osoby słabosłyszącej. To błąd. Krzyk zniekształca artykulację i mimikę, co utrudnia, a nie ułatwia zrozumienie. Mówienie wyraźne, w naturalnym tempie, jest znacznie skuteczniejsze. Ważne zasady, które warto wdrożyć od zaraz to m.in.:
- nawiązanie kontaktu wzrokowego przed wypowiedzią,
- niezasłanianie ust,
- parafraza zamiast powtarzania.
Jakie metody pracy warto wykorzystać podczas zajęć?
W metodyce nauczania uczniów z wadą słuchu nadrzędną rolę odgrywa wizualizacja. Kanał wzrokowy przejmuje bowiem główną funkcję w procesie poznawczym, dlatego werbalny przekaz musi być stale wspierany obrazem.
Nauczyciele powinni stosować więc mapy myśli, wykresy, schematy czy infografiki. Przed lekcją warto udostępnić również uczniowi spis najważniejszych pojęć, które pojawią się na lekcji. W pracy grupowej należy zadbać z kolei o to, by uczeń z wadą słuchu miał rolę, która pozwala mu na pełne uczestnictwo, ale nie stawia go w sytuacji dyskomfortu komunikacyjnego.
Nie można zapominać o nowoczesnych technologiach. Aplikacje zamieniające mowę na tekst mogą być nieocenionym wsparciem podczas wykładów czy dłuższych prelekcji.
Jak przygotować się do pracy z uczniem z wadą słuchu?
Praca z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych wymaga jednak czegoś więcej niż tylko intuicji. Aby w pełni zrozumieć specyfikę rozwoju mowy, rehabilitacji słuchu i doboru metod dydaktycznych, niezbędna jest specjalistyczna wiedza. Obszarem, który kompleksowo przygotowuje do tego zadania, są studia podyplomowe z surdopedagogiki, na które można zapisać się na stronie: https://www.ire-studia.edu.pl/studia-podyplomowe/pedagogika-specjalna/surdopedagogika/.
Dla aktywnych zawodowo pedagogów, którzy chcą podnieść swoje kwalifikacje bez rezygnowania z pracy, doskonałym rozwiązaniem są studia online z surdopedagogiki. Taka forma kształcenia pozwala na elastyczne zarządzanie czasem i zdobywanie wiedzy od najlepszych praktyków w branży. Placówką, która oferuje programy nauczania oparte na najnowszych standardach, jest Instytut Rozwoju Edukacji – https://www.ire-studia.edu.pl/. Ukończenie surdopedagogiki na tej uczelni daje pewność, że stosowane metody są nie tylko intuicyjne, ale przede wszystkim skuteczne i oparte na rzetelnej wiedzy naukowej.
